Centar za životnu sredinu je u aprilu 2024. godine otvorio poziv za organizacije i pojedince iz Glamočkog polja, zainteresovane za zaštitu i promociju prirodnog bogatstva, tradicionalnih praksi i održivog razvoja.
Dobitnici podrške su organizacije „Glamočki krompir” i Dobrovoljno vatrogasno društvo „Glamoč”. Projekti koje su ove organizacije provele su izabrani zbog ciljeva koji unapređuju privredne aktivnosti koje doprinose sprečavanju negativnih pojava u polju, kao što su sukcesija i požari, ali i unapređuju kvalitet života lokalnog stanovništva i kao takve se mogu posmatrati kao doprinos njegovom ostanku i povratku.
„Grad Glamoč je sinonim za krompir. U skladu sa tim se javila ideja da se uđe u postupak zaštite geografskog porijekla. Motivi su bili potreba i potencijal koji imamo. U sklopu naših aktivnosti smo se, pored prakse, trudili da napravimo kontakte i damo ideji širi oblik. Tako smo došli do CZZS koji je finansirao jedan od naših projekata. Time smo dobili medijsku pažnju i nabavili dio potrebne opreme za pakovanje krompira koji je sada i prepoznat i etabliran na tržištu. Posebno želim da istaknem profesionalnost i iskustvo kojim se CZZS potrudio da etablira našu ideju i proces. Sve je provjerljivo na www.glamockikrompir.org ali i na tržištu”, izjavio je Siniša Šolak iz organizacije „Glamočki krompir”.
DVD „Glamoč” je kroz svoj grant održao radionice posvećene podizanju nivoa svijesti o značaju i načinima prevencije požara i njihovog uticaja na poljoprivrednu proizvodnju a pored radionica izvršili su nabavku i instalaciju tri meteorološke stanice, koje će pored doprinosa prevenciji požara takođe biti od koristi poljoprivrednicima u Glamočkom polju.
„U Glamočkom i okolnim poljima prisutni su negativni trendovi i to su nažalost vijesti koje se češće čuju, ne nužno jer su brojnije, već i zbog toga što privlače više pažnje. Međutim, postoje itekako pozitivni primjeri, lokal-patrioti, individue i organizacije okrenute opstanku ljudi na ovim prostorima, zaštiti prirode i kulturnog naslijeđa, te stavljanju njihovih lokalnih zajednica na turističku mapu. Mi redovno ponavljamo – kraška polja su oblikovana viševjekovnim, čak i milenijskim prisustvom čovjeka, kao što je i čovjek oblikovan poljem, planinama i ekosistemima u kojima boravi, izjavila je Nataša Crnković, koordinatorica programa Biodiverzitet i zaštićena područja u Centru za životnu sredinu.
Sličan poziv je održan prethodne dvije godine, kada su se mogle prijaviti organizacije iz Duvanjskog i Kupreškog polja. U Duvanjskom polju, Centar za životnu sredinu je podržao dva lokalna udruženja „Kultura i mladi Tomislavgrad“ za izradu pješačke staze, kao i „Speleološko društvo Mijatovi dvori“ za očuvanje pećine Dahne, o čemu više možete pročitati na ovom linku.
Centar za životnu sredinu je u Kupresu podržao inicijativu Ekološkog društva Mosor koje se uhvatilo u koštac sa problemom divljih deponija i organizovanog prikupljanja otpada te Darija Batinića koja je vezana za održivi turizam te je uz pomoć granta učinio resursno samostalnom ručno rađenu kućicu za iznajmljivanje, uz pomoć solarnih panela i pumpe za vodu.
„Kupreško polje ima sve preduslove kao vrhunska lokacija za aktivni, održivi turizam. Pješačke i biciklističke ture, ture na konjima, posmatranje ptica (birdwatching), zdrava i autentična hrana, Kukavičko jezero, te blizina okolnih polja i planina, kao i Jadransko more čine Kupres rajem za sve turiste željne nedirnute prirode, a takvi su iz godine u godinu brojniji. Ali da bi taj vid turizma postojao, neophodno je i da je ponuda u skladu sa prirodom, kao i da svi uradimo sve što možemo da se polje i njihova okolina zaštite i da se njima upravlja održivo” smatra Batinić.
Ekološko društvo Mosor je kroz projekt nabavilo neophodne kontenjere koji će biti postavljeni na teritoriji opštine, čim budu ugovoreni svi detalji odvoženja odvoženja otpada.
„Upravljanje otpadom je izazov u većini opština u BiH, i nijedna se ne može pohvaliti zavidnim stanjem, međutim male opštine muče posebnu muku zbog nedostatka sredstava, a u Kupresu je poseban specifikum čista priroda pa je na neki način posebna grehota, posebno jer se deponije nerijetko formiraju i u pećinama koje su često biološke škrinje sa blagom, a sa druge strane budući da je to iznimno vjetrovito područje, sav nepravilno odložen otpad biva raznesen po polju” izjavio je Igor Kalaba, asistent na projektu.
Mali grantovi su dio aktivnosti koje se provode kroz projekt „Održiva budućnost Livanjskog kraškog polja u Bosni i Hercegovini” koji za cilj ima promociju i zaštitu Livanjskog, ali i drugih kraških polja u BiH, a Centar ga realizuje u saradnji sa Ornitološkim društvom Naše ptice i organizacijom EuroNatur uz podršku fondacije DIMFE.